wtorek, 4 lutego 2020

Historie szlacheckie ... z naszego terenu...

Na podstawie książki : Adama Kubisy i Edwarda Sołtysika  „Dzieje Siewierza w malarstwie Tadeusza Kubisy” wynotowaliśmy historie szlacheckie  z naszego terenu ...

Nadanie gruntów mieszczanom siewierskim przez Jana Konarskiego  biskupa Karkowskiego księcia siewierskiego.  Rok Pański 1523.
„W 1443 r. biskup Krakowski Zbigniew Oleśnicki kupił od Wacława księcia cieszyńskiego Księstwo Siewierskie, którego stolicą był Siewierz. Biskupi Krakowscy, książęta siewierscy , dbali o stolice księstwa, nadając miastu  i jego mieszkańcom liczne przywileje. Najstarszym zachowanym dokumentem jest przywilej biskupa Jana Konarskiego z 10 listopada 1523 r. W przywileju tym napisano , iż zaginął stary przywilej na korzystanie z posiadłości i wolności handlu i podatków nadany przez poprzednich biskup. Na prośbę burmistrza i racjów zezwolono aby mieszczanie dowolnie użytkowali lasy i pastwiska, od dawna należące  do miasta Siewierza . Ustanowiono jarmarki dwa razy w roku, a mianowicie w święto Jana Chrzciciela (24 czerwiec) i w święto św. Mateusza (21 wrzesień) po wieczne czasy.”
 wynotowała Martyna

 
Biskup krakowski Jan Konarski nadaje Siewierzowi przywilej budowy ratusza. Rok pański 1523
„Pierwsza wzmianka o siewierskim ratuszu pochodzi z przywileju biskupa krakowskiego Jana Konarskiego, herbu Abdank z 1523 r. w którym zezwolono mieszczanom siewierskim na zbudowanie ratusza w miejscu, które wydawać się im będzie za dogodniejsze. Ratusz wzniesiono na środku rynku. Musiał być konstrukcji drewnianej, nie wiemy gdzie do 1523 r. mieściły się władze miasta i gdzie przechowywano dokumenty.”
 wynotował Mikołaj









Przywilej biskupa krakowskiego Andrzeja Zebrzydowskiego  dla szlachty siewierskiej. Rok Pański 1552.
„ Andrzej Zebrzydowski, herbu Radwan, był biskupem krakowskim i księciem siewierskim w latach 1551-1560. Był człowiekiem wszechstronnie wykształconym. Studiował w Bazylei, Paryżu i Padwie. W przeciwieństwie od innych biskupów krakowskich nie pełnił żadnej funkcji państwowych. Brak w kronikach wzmianek o pobycie w Siewierzu. Oba przywileje wydane dla Księstwa Siewierskiego podpisał w Krakowie . Przywilej z dnia 2 lutego 1552 roku miał duże znaczenie ustrojowe, bowiem był odpowiednikiem polskiej konstytucji Nihil novi z 1505 roku. Biskup Zebrzydowski wydał ten przywilej na wyraźne naleganie szlachty siewierskiej . Zgodnie z tym dokumentem biskup krakowski jako właściciel księstwa nie będzie nakładał nowych ciężarów i ustanawiał nowych praw bez zgody zabranej na zjazdach siewierskich, będących odpowiednikiem sejmów ziemskich w Koronie. Sejmiki odbywały się w Siewierzu w kościele św. Walentego.”
wynotowała Ola


Szlachta siewierska w XVII – XVIII w.
 „Majątki ziemskie w Księstwie Siewierskim należały w większości do biskupów krakowskich, szczególnie po 1519 roku, kiedy to Jan Konarski, biskup krakowski, kupił od rodu Lisów baronat koziegłowski. Po zniknięciu Lisów koziegłowskich z ziemi siewierskiej do roli najbogatszej rodziny awansowali Mirzowscy, właściciele Mirzowic, Pińczyc i Koclina. Poczesne miejsce zajmował w XVII w. ród Nowinów. Tym herbem pieczętowali się Ujejscy, Wojkowscy,, Zagórscy i Siemońscy, posiadacze Wojkowic Kościelnych, Sarnowa, Siemonii, Sączowa i Żychcic. Migracja szlachty do Korony sprawiła, iż w księstwie pojawiły się nowe rody, często wątpliwego szlachectwa, np. Zalasowscy z krakowskiego, którzy nabyli Dziewki i Żelisławice. w początkach XVII w. pojawili się Miroszowscy {Mieroszowscy}, którzy nabyli Małobłądz, Gzichów i części Dobieszowic.”
 wynotowała Magda
cd
„W XVIII w. z Mazowsza przybyli Miklaszewscy, którzy siedzieli na Koclinie oraz częściach Mysłowa i Osieku. Z Krakowa przybyli Piegłowscy, którzy kupili Tąpkowice, Niezdarę i część Dobieszowic. W XVIII w. pojawiła się nowa szlachta nobilitowana z łaski biskupów krakowskich, książąt siewierskich. Podnosiło to rangę księstwa, a biskupi zyskali nowych poddanych. Kandydatami do szlachectwa byli na ogół mieszczanie lub oficerowie królewscy, których było stać na zakup części wsi w księstwie, później natomiast przywileje nobilitacyjne otrzymali urzędnicy kancelarii królewskiej lub biskupiej. Najbardziej znanym rodem, który otrzymał szlachectwo siewierskie, byli Bontaniowie, właściciele Pińczyc, Huty Starej, Ożarowic i Zabijaka. Szlachectwo otrzymali także: wybitny architekt Jakub Kubicki, włoski geolog Filip Carossi oraz Jan Maciszewski, sekretarz królewski. Najwięcej przywilejów nobilitacyjnych nadali biskup krakowski Kajetan Sołtyk oraz administrator księstwa siewierskiego biskup płocki Michał Jerzy Poniatowski, brat króla Stanisława Augusta.”
wynotowała Marta

Przysięga nobilitacyjna szlachcica siewierskiego przed Kajetanem Sołtykiem, biskupem krakowskim w XVIII w.

„ Biskupi krakowscy książęta siewierscy nadawali według własnego uznania szlachectwo początkowo właścicielom dóbr ziemskich w księstwie, a później za zasługi położone dla księstwa i Korony. Większość nobilitacji nadali: biskup krakowski Kajetan Sołtyk i administrator diecezji krakowskiej oraz księstwa siewierskiego biskup Michał Jerzy Poniatowski. Każdy przywilej nobilitacji był sporządzony według określonych reguł kancelaryjnych. Każdy szlachcic siewierski, w tym święto nobilitowanym, miał od 1536 roku obowiązek złożenia przysięgi na wierność biskupowi krakowskiemu jako swojemu seniorowi i jego następcom. Złożenie przysięgi następowało osobiście w obecności świadków w dniu wydania przywileju nobilitacji albo później. Przysięgi takie były oblatowane w księgach grodzkich i ziemskich siewierskich.
wynotował  Adrian



Przyjazd szlachty Księstwa Siewierskiego na obrady sejmiku   Rok Pański 1789
                                                                                                              
„W dniu 12 sierpnia 1789 roku odbył sie w Siewierzu w kościele św. Walentego sejmik siewierski. Marszałkiem sejmiku szlacheckiego został obrany Wincenty Miklaszewski, właściciel wsi Koclin i Mysłów. Głównym celem sejmiku było wyłonienie deputacji szlacheckiej z Siewierza na Sejm Wieki dla podkreślenia lojalności siewierzan wobec Polski i osoby monarchy polskiego. Wybrano dwóch posłów: Józefa Wizenberga, podkomorzego siewierskiego i Andrzeja Korzulewskiego. Posłowie ci zostali zaopatrzeni w instrukcję,w której, zgadzając sie na przyłączenie do Korony, stawiali warunki.”
wynotowała Eliza






Brak komentarzy:

Prześlij komentarz